-
1 рыскать
1. несов. прям., перен.ҡыҙырып (эҙләнеп, темеҫкенеп) йөрөү2. несов. мор.(курстан) тайпылыу, ситләшеү, тайшаныу, ситкә сығыу -
2 кричать
1. несов.ҡысҡырыу, аҡырыу, һөрән һалыу2. несов.громко говоритьҡысҡырыу, ҡысҡырып һөйләүне кричи, говори тихо — ҡысҡырма, әкрен һөйлә
3. несов.кого; разг.ҡысҡырып саҡырыу4. несов.на кого; разг.екереү, екеренеү, аҡырыныу5. несов. о ком-чём; разг.много говоритьһөйләү6. несов. перен.ҡысҡырып тороу, күҙгә ташланыу, күҙгә бәрелеп тороу -
3 задвигаться
1. несов. см. задвинуться2. несов.быть задвижнымшыуҙырмалы булыу, шыуҙырып асылыу-ябылыу3. несов. страд. от задвигать4. сов.ҡуҙғала (хәрәкәтләнә) башлау, хәрәкәткә килеү -
4 мотаться
1. несов. разг.сайҡалыу, һелкенеү, бәүелеү2. несов. прост.һәптәнләп (ҡыҙырып) йөрөү3. несов. страд. от мотать I 1 -
5 огонь
м; в разн. знач.утне человек, а огонь — торғаны менән ут кеше инде
в огне: — 1) янып барыу
2) һуғыш, ут (алыш) эсендә; быть целый день в огне — көнө буйы ут эсендә булыу
в огонь и воду (готов, пойду и т.д.) — бөтәһенә лә әҙер (булыу)
бер бәләнән ҡотолоп, икенсеһенә эләгеү; между двух огней — ике ут араһында
огнём и мечом — ҡырып-үлтереп, ут һәм ҡылыс менән
пройти огонь и воду (и медные трубы) — ут-һыу кисеү, донъяның әсеһен-сөсөһөн татыу
-
6 под
Iммейес төбөII1. предлогс вин. п.при указании предмета, места, лица и т.п., ниже которого направлено действиеаҫтына, төбөнә2. предлогс тв. п.при указании условий, которые создаются для кого-чего-л.аҫтында, -ында/-ендә3. предлогс тв. п.при указании на то, в результате, вследствие чего совершается действиеаҫтында, -дан/-дән4. предлогс тв. п.при указании условия особого обстоятельства совершения действияаҫтында, менән, итеп5. предлогс тв. п.при указании места, около которого находится кто-что-л.янында, яҡынында, эргәһендә6. предлогс тв. п.при указании на характерный признак чего-л.-лы/-ле, булған7. предлогс тв. п.при разъяснении смысла чего-л.-дан/-дән, аҫтындане под силу — хәлдән килмәү, көс етмәү
под стать — яраҡлы, тура килгән
8. предлогс вин. п.при обозначении состояния, положения, в которое ставят кого-что-л.аҫтына, -ға/-гә9. предлогс вин. п.при указании места, в непосредственную близость которого направляется кто-что-л.алдынан, -ға/-гә табан (яҡын, ҡаршы)10. предлогс вин. п.при указании на время, которое непосредственно предшествует чему-л.алдынан, -ға/-гә табан (яҡын, ҡаршы)11. предлогс вин. п.при приблизительном указании на возраст, количествосамаһы, тирәһе, -ға/-гә яҡын12. предлогс вин. п.при указании на звуки, сопровождающие действие, состояниеаҫтында, -ға/-гә ҡушылып13. предлогс вин. п.при указании на назначение предмета-ға/-гә тигән, өсөн14. предлогс вин. п.при указании на сходство, подобие-ға/-гә оҡшатып, -на/-нә (тура) килтереп15. предлогс тв. п.при указании лица, предмета, места, ниже которого находится кто-что-л.аҫтында, төбөндә, аҫтынан
См. также в других словарях:
жаппай қырып-жоятын қарудан қорғану — (Защита от оружия массового поражения) әскерлерді, тылдағы объектілерді ядролық, химиялық, биологиялық қарулардың зақымдауынан қорғау, әскерлердің соғысқа қабілеттілігін сақтау мақсатында жүргізілетін шаралар жиынтығы. Ол үшін төнген қауіп туралы … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
медициналық пункт — (Медицинский пункт) әскери бөлімнің (кеменің) медициналық қызмет бөлімшесі. М.п тер әскери қызметшілерге, денсаулық сақтау министрлігінің емдеу мекемелері болмаған жағдайда жұмыс шылар мен қызметшілерге амбулаториялық және стационарлық… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
ақ — зат. в ет. Бұзаулы сиырда, қозылы қойда болатын жұқпалы, әрі зілді дерт. Мұндай жағдайда малдың сүті тартылып қалады. Егер бір қой а қ болып ауырса, ол қоралы қойға түгел жұғады (Ж. Бабалықұлы, Мал ауруы., 8). Ақ айыл болды. Көп мініліп, арқасы… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
маршрут, бағыт — (нем. marschrute, франц. marche жүріс, алға жылжу және route – жол) әскерлердің, теңіз күштерінің, авиацияның, көлік құралдарының күн ілгері белгіленген жүріп өту жолы немесе қозғалысының бағыты. М. картада жүріп өтетін негізгі пунктерді немесе… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
әскерлерді медициналық қамтамасыз ету — (Медицинское обеспечение войск) әскердің жеке құрамының денсаулығын нығайту, ұрысқа қабілеттілігін сақтау, жаралыларды, ауруларды емдеу, медициналық көмек көрсету, тезірек сауықтырып, қатарға қосу мақсатымен әскери медициналық қызмет көрсетушілер … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
инженерлік барлау — (Инженерная разведка) инженерлік әскерлердің командиріне инженерлік жұмыстарды ұйымдастырып, жүргізу үшін және жалпы әскер командиріне шешім қабылдау үшін қажет мәлімет терді, ұрыс жүріп жатқан ауданның жер өзгешелігі мен қарсыластың инженерлік… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
сумен қамтамасыз ету пункті — (Пункт водоснабжения) су өндіру, оны сақтау және бөлу үшін арнайы техникалық құралдармен жабдықталған, айналасындағы жермен қоса алғандағы су көзі. Жаппай қырып жоятын қару қолданған жағдайда әскерді сумен қамтамасыз ету аса маңызды іс боп… … Казахский толковый терминологический словарь по военному делу
қыз кәде — Қазақтың ұлттық ойыны. Кей жерлерде бұл ойын «Қыз жасырынбақ», «Қол ұстасар», «Бала ұялтар» деп аталады. Ұрын келген күйеу мен қалыңдықты ең алғаш қонаққа шақырып «қыз кәдесін» алған үй еткізеді. Ойынға күйеу жолдас пен күйеу, құрбы қыздарымен,… … Қазақ дәстүрлі мәдениетінің энциклопедиялық сөздігі
ерудік — (Сем., Аяг.; Монғ.) ерулік. Кеше кешкісін, мына көршіміз е р у д і к к е шақырып еді (Сем., Аяг.). Жаз бойы е р у д і к жесіп, қарудық беріскен елдің дырдуы қыз ұзатып, келін түсірген, бала туып шілдехана күзеткен той думанға ұласып, бір сәт… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
әлекпе — (Қ орда: Арал, Қарм., Қаз.; Қарақ.; Орал, Орда) ешкінің өкпе ауруы, ала өкпе. Ә л е к п е ілінсе, бірсыпыра шығын болды десеңші Қ орда., Қарм.). – Көрсетті ау құдай көресіні! Жалғыз бала қайдан аман келсін! Әй, әк былай, ә л е к п е келгір! (Ж.… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
жора — 1 (Жамб.: Қорд., Мер., Шу) шалғымен шапқандағы және тырнауышпен жинағандағы жал жал шөп. Алматы облысында десте, бөкес, Батыс Қазақстанда қаума болып айтылады 2 (Шымк., Лен.) бірігіп қой сою, кезектесіп бірінің үйіне бірі барып бірге жеу. Бұрын… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі